World War II
Agha Ụwa nke Abụọ ma ọ bụ Agha Ụwa Nke Abụọ, nke a na-akpọkarị WWII ma ọ bụ WW2, bụ agha ụwa nke were site na 1939 ruo 1945. Ọ gụnyere ọtụtụ mba ụwa gụnyere ike niile dị ukwuu na-emegide njikọ agha abụọ: ndị Allies na ndị Axis. Agha Ụwa nke Abụọ bụ agha zuru oke nke metụtara ihe karịrị 100 nde ndị ọrụ si ihe karịrị mba 30. Ndị isi sonyere n'agha ahụ tụbara ikike akụ na ụba, ụlọ ọrụ mmepụta ihe, na nke sayensị ha niile n'azụ mbọ agha ahụ, na-eme ka ọdịiche dị n'etiti ndị nkịtị na ndị agha ghara ịdị. Ụgbọelu rụrụ ọrụ dị mkpa na esemokwu ahụ, na-eme ka bọmbụ dị n'etiti ndị mmadụ na itinye naanị ngwá agha nuklia abụọ e ji mee ihe n'agha. Agha Ụwa nke Abụọ bụ agha kachasị njọ n'akụkọ ihe mere eme nke mmadụ; ọ kpatara ọnwụ nde mmadụ 70 ruo 85, ọtụtụ n'ime ha bụ n'etiti ndị nkịtị. Ọtụtụ iri nde mmadụ nwụrụ n'ihi mgbukpọ agbụrụ (gụnyere Oké Mgbukpọ), agụụ, ogbugbu, na ọrịa. N'ihi mmeri Axis, e weghaara Germany na Japan, a na-emekwa ụlọ ikpe mpụ agha megide ndị isi Germany na Japan.
Japan, bụ́ nke zubere ịchị Eshia na Pacific, busoro Republic of China agha na 1937. Na December 1941, Japan wakporo ókèala America na Britain site n'iwegide ndịda Ebe Ọwụwa Anyanwụ Eshia na Central Pacific n'otu oge, gụnyere mwakpo a na-ebuso ógbè America na Britain agha. Ụgbọ mmiri US na Pearl Harbor nke mere ka United States kwuwapụta agha megide Japan. Ndị ikike Axis Europe kwusara agha na United States n'ịdị n'otu. N'oge na-adịghị anya, Japan weghaara ọtụtụ n'ebe ọdịda anyanwụ Pacific, ma ọganihu ya kwụsịrị na 1942 mgbe ọ nwụsịrị Agha Midway dị egwu; ka e mesịrị, e meriri Germany na Ịtali na North Africa nakwa na Stalingrad na Soviet Union. Ihe ndọghachi azụ ndị dị mkpa na 1943-gụnyere usoro mmeri German na Eastern Front, mwakpo ndị jikọrọ aka nke Sicily na ala Ịtali, na mmegide niile na Pacific—na-efu Axis ike n'uche ha wee manye ha ịlaghachi azụ azụ n'ihu niile. Na 1944, ndị Western Allies wakporo France nke German weghaara, ebe Soviet Union nwetaghachiri mfu ókèala ya wee tụgharịa gaa Germany na ndị ha na ya jikọrọ aka. N'ime 1944 na 1945, Japan nwere mgbanwe mgbanwe na mpaghara Eshia, ebe ndị Allies gwụchara ndị agha mmiri Japan ma weghara isi agwaetiti ọdịda anyanwụ Pacific.